Home > Afghanistan

อัฟกานิสถาน ประเทศที่ผู้หญิงไม่มีตัวตน

Column: Women in Wonderland คงเคยได้ยินประโยคที่ว่า อัฟกานิสถานเป็นประเทศที่แย่สุดในการอยู่อาศัยถ้าหากคุณเป็นผู้หญิง เพราะอัฟกานิสถานเป็นประเทศที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม และใช้กฎหมายของศาสนาอิสลามในการปกครองประเทศ ทำให้ผู้หญิงถูกลิดรอนสิทธิ์ต่างๆ และยังมีความเชื่อในวัฒนธรรมบางอย่างที่ทำให้ผู้หญิงถูกลิดรอนสิทธิ์มากกว่า ผู้เขียนเชื่อว่าผู้อ่านหลายท่านอาจคิดว่าเรื่องนี้เกิดขึ้นนานมาแล้ว และปัจจุบันผู้หญิงน่าจะมีสิทธิต่างๆ ในสังคมเหมือนกับหลายประเทศที่ใช้กฎศาสนาอิสลามเป็นกฎหมายประจำชาติ แต่ก็เริ่มจะมีการแก้กฎหมาย เพื่อให้สิทธิ์กับผู้หญิงมากขึ้น เช่น ซาอุดีอาระเบีย ก็มีแก้กฎหมายและอนุญาตให้ผู้หญิงสามารถขับรถเองได้แล้วตั้งแต่มิถุนายน ปี 2018 เป็นต้น แต่ในความเป็นจริง ผู้หญิงในอัฟกานิสถานยังคงไม่ได้รับสิทธิใดๆ เหมือนกับผู้หญิงมุสลิมในประเทศอื่น ประเทศที่ใช้กฎหมายอิสลามเป็นกฎหมายประจำชาติอย่างอัฟกานิสถานนั้น ผู้หญิงจะไม่ได้รับอนุญาตให้ไปไหนคนเดียว ต้องมีญาติที่เป็นผู้ชายเดินทางด้วยตลอดเวลา หากผู้หญิงต้องการเดินทางไปต่างประเทศจะต้องมีหนังสืออนุญาตจากสามีหรือบิดาจึงจะสามารถทำหนังสือเดินทางและเอกสารต่างๆ ได้ ผู้หญิงมุสลิมจะต้องแต่งกายมิดชิดไม่เปิดเผยอวัยวะในร่างกายให้คนอื่นได้เห็นนอกจากคนในครอบครัว เราจึงเห็นผู้หญิงแต่งตัวมิดชิดปกคลุมใบหน้า ที่เรียกว่า “ฮิญาบ” ซึ่งในประเทศที่เคร่งมากอย่างซาอุดีอาระเบีย ผู้หญิงจะใส่ฮิญาบเพื่อปกปิดทั้งใบหน้า มีเพียงดวงตาเท่านั้นที่คนอื่นสามารถมองเห็นได้ ในอัฟกานิสถานผู้หญิงจะต้องใส่ฮิญาบเพื่อปกปิดทั้งใบหน้าเช่นเดียวกัน และต้องมีผ้าตาข่ายเพื่อปกปิดดวงตาด้วย ในบางประเทศผู้หญิงจะไม่ได้รับสิทธิ์เป็นเจ้าของทรัพย์สิน เพราะตามหลักศาสนาแล้วหากผู้หญิงแต่งงานไปก็ถือเป็นทรัพย์สินของสามีหากยังไม่แต่งงานก็ถือเป็นทรัพย์สินของบิดา จึงทำให้ผู้หญิงไม่ได้รับอนุญาตในการเป็นเจ้าของทรัพย์สินต่างๆ ซึ่งในอัฟกานิสถานก็เช่นเดียวกัน ผู้หญิงไม่สามารถเป็นเจ้าของทรัพย์สินใดๆ ได้แม้แต่ลูกของตัวเอง กรณีที่หย่าร้างผู้หญิงอาจได้รับสิทธิ์เลี้ยงดูลูก แต่หากผู้หญิงแต่งงานใหม่จะต้องส่งคืนลูกให้สามีเก่าเป็นผู้เลี้ยงดู แม้สามีเก่าอาจไม่ต้องการและไม่เคยเลี้ยงดูลูกของตัวเองเลยก็ตาม ประเทศที่เคร่งครัดกฎหมายศาสนาอิสลามมาก อย่างซาอุดีอาระเบียและอัฟกานิสถานนั้น ผู้หญิงมักจะถูกผู้ชายทำร้ายร่างกายหากปฏิบัติตัวไม่เหมาะสม เพราะเชื่อว่านี่คือการสั่งสอนให้พวกเธอปฏิบัติตัวให้ดี เชื่อฟัง และจะไม่ทำให้พวกเขาเสื่อมเสียเกียรติ และการถูกทำร้ายร่างกายจากคนในครอบครัวนั้น บางประเทศไม่ถือเป็นเรื่องผิดกฎหมาย

Read More

กฎหมายใหม่ที่เอาเปรียบผู้หญิงในอัฟกานิสถาน

 ทุกวันนี้ผู้หญิงชาวอัฟกานิสถานต้องตกเป็นเหยื่อของความรุนแรงในครอบครัวเป็นประจำ เด็กๆ เองก็ถูกบังคับให้แต่งงานตั้งแต่ยังเด็ก นอกจากนี้ผู้หญิงชาวอัฟกานิสถานส่วนใหญ่ไม่มีโอกาสที่จะได้ไปโรงเรียนและทำงานนอกบ้าน เพราะสามีหรือบิดาของพวกเธอต้องการให้ผู้หญิงอยู่แต่ในบ้านคอยดูแลรับใช้สามีและบิดา และเพราะสาเหตุเหล่านี้ทำให้ผู้หญิงชาวอัฟกานิสถานส่วนใหญ่ตัดสินใจฆ่าตัวตาย ซึ่งอัตราการฆ่าตัวตายของผู้หญิงในอัฟกานิสถานถือว่าเป็นอัตราที่สูงเกือบที่สุดในโลกเลยก็ว่าได้ เมื่อตอนต้นปีผู้เขียนได้เขียนบทความเกี่ยวกับ honor killing ซึ่งหมายถึงเหตุการณ์ที่พ่อฆ่าลูกสาวของตัวเองในประเทศเยเมน เพียงเพราะพวกเธอประพฤติตัวไม่เหมาะสม ซึ่งเหตุการณ์นี้เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งในประเทศเยเมนและประเทศอื่นๆ ที่มีศาสนาอิสลามเป็นศาสนาประจำชาติ และประเทศอัฟกานิสถานก็เป็นหนึ่งในหลายๆ ประเทศที่มีเหตุการณ์ honor killing เกิดขึ้นบ่อยครั้ง ถึงแม้ว่าในศาสนาอิสลาม การที่พ่อมีสิทธิ์ที่จะลงโทษภรรยาและลูกสาวได้ถ้าหากพวกเธอทำผิดแม้จะไม่เป็นการทำผิดกฎหมายก็ตาม แต่การฆ่าลูกสาวหรือน้องสาวของตัวเองนั้นยังคงมีความผิดอยู่ แต่รัฐบาลอัฟกานิสถานกลับออกกฎหมายใหม่ที่จะทำให้ผู้ชายเหล่านี้ไม่มีความผิด เมื่อพวกเขาใช้ความรุนแรงกับผู้หญิงในครอบครัว ตอนนี้รัฐบาลอัฟกานิสถานได้ผ่านร่างกฎหมายใหม่ที่เกี่ยวข้องกับคดีอาญา ซึ่งได้ระบุไว้ในมาตรา 26 ว่าการกระทำดังต่อไปนี้ไม่ถือว่าเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย คือ ในกรณีที่ญาติของผู้เสียหายเป็นผู้ที่ทำความผิดในคดีความที่เกี่ยวกับการใช้ความรุนแรงในครอบครัว เช่นการบังคับให้แต่งงานตั้งแต่ยังเด็ก และ honor killing เป็นต้น ให้ถือว่าญาติของผู้เสียหายไม่มีความผิดใดๆ ทั้งสิ้น นอกจากนี้มาตรา 26 ยังไม่อนุญาตให้หมอหรือจิตแพทย์ยื่นหลักฐานใดๆ เพื่อช่วยสนับสนุนว่าผู้เสียหายถูกทำร้ายทั้งทางร่างกายและจิตใจในกรณีใดๆ ทั้งสิ้น ดังนั้นถ้าหากร่างกฎหมายใหม่ฉบับนี้มีการประกาศใช้ขึ้นมาเมื่อไหร่ก็เท่ากับว่าผู้ชายทุกคนในแต่ละครอบครัวสามารถใช้ความรุนแรงกับผู้หญิงในครอบครัวของตัวเองได้ไม่ว่าจะเป็นการทุบ ตี หรือแม้กระทั่งฆ่าให้ตาย ผู้ชายเหล่านี้ก็จะไม่มีความผิดใดๆ ทั้งสิ้น รวมไปถึงการบังคับให้ลูกสาวตัวเองแต่งงานตั้งแต่ยังเด็กก็ถือว่าไม่ผิดกฎหมายด้วยเช่นกัน เพราะในมาตรา 26 นี้บุคคลที่เป็นญาติกับผู้เสียหายจะไม่ถูกลงโทษในคดีที่เกี่ยวข้องกับเรื่องภายในครอบครัว ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่าความรุนแรงต่อผู้หญิงส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นในอัฟกานิสถานนั้น ส่วนใหญ่ล้วนเกิดมาจากครอบครัวทั้งนั้น ดังนั้นถ้าหากว่าคนในครอบครัวสามารถใช้ความรุนแรงได้และไม่ผิดกฎหมาย ความรุนแรงต่อผู้หญิงในอัฟกานิสถานก็จะเพิ่มมากยิ่งขึ้นและอาจจะร้ายแรงมากกว่าเดิมด้วย ถ้าหากว่ากฎหมายนี้มีการประกาศใช้ขึ้นมาผู้หญิงที่ถูกทำร้ายจะไม่สามารถเอาผิดกับผู้ชายที่ใช้ความรุนแรงเหล่านี้ได้

Read More

สิทธิผู้หญิงในอัฟกานิสถานกำลังจะหมดไปหรือไม่เมื่อทหารอเมริกาจะถอนกำลังออกมาตอนสิ้นปีหน้า

เป็นเวลา 12 ปีมาแล้วที่สงครามต่อต้านการก่อการร้าย (War On Terror) ได้เริ่มขึ้น สงครามนี้เกิดขึ้นหลังจากการก่อวินาศกรรมในประเทศอเมริกาเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2544 และประเทศอื่นๆ ในเวลาต่อมา ทำให้ทหารของประเทศสมาชิกในกลุ่มองค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือ (North Atlantic Treaty Organization หรือที่เราเรียกกันสั้นๆ ว่า NATO) และประเทศอื่นๆ ที่ไม่ได้อยู่ในกลุ่ม NATO ได้ร่วมมือกันเพื่อกำจัดกลุ่มอัลกออิดะห์ (Al-Qaeda) และองค์การก่อการร้ายอื่นๆ อย่างเช่น กลุ่มตาลีบัน ซึ่งเป็นกลุ่มก่อการร้ายอิสลามและกลุ่มการเมืองซึ่งปกครองพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศอัฟกานิสถาน หรือกลุ่มฮามาส ซึ่งเป็นกลุ่มก่อการร้ายในปาเลสไตน์ มีวัตถุประสงค์เพื่อปลดปล่อยปาเลสไตน์จากอิสราเอล เป็นต้นปัจจุบันมีทหารประมาณ 55,000 –60,000 คนที่ประจำการอยู่ในประเทศอัฟกานิสถาน ซึ่งรัฐบาลของบารัค โอบามา ได้ออกมาประกาศว่าจะมีการถอนกำลังทหารทั้งหมดออกจากประเทศอัฟกานิสถานตอนสิ้นปีหน้าก่อนจะถึงเวลาถอนกำลังทหารตอนสิ้นปีหน้านี้ ประเทศอเมริกาและประเทศอัฟกานิสถานได้มีการพูดคุยตกลงกันว่า (1) ในเดือนกุมภาพันธ์ปีหน้า จะเริ่มมีการถอนกำลังทหารออกจากประเทศอัฟกานิสถาน โดยที่จะเหลือกำลังทหารไว้ประมาณ 34,000 คน และ (2) ตอนสิ้นปีหน้า

Read More